Piyasalar son dönemde büyük bir alarm ile yankılanıyor. Alarmın adı “Karşılıksız çek alarmı.”
Karşılıksız çek sayısı, bu yılın ilk 9 ayında geçen yıla göre yüzde 49 arttı ve son üç yılın rekor rakamlarına ulaştı. Bu rekorun ana sebebi, Ocak ayı sonunda yürürlüğe giren ve çekte hapis cezasını kaldıran yasal düzenleme.
Bu yasal düzenleme ticaret hayatını ikiye böldü. Borcunu ödeyemeyeni sevindiren yasa, alacağını tahsil edemeyeni de isyan ettirdi. Temmuz’da karşılıksız çek sayısı yüzde 90 artışla 74 bin adede yükseldi. Mahkemelere yansıyan çek sayısı ise yüzde 354 arttı.
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, 22 Ekim’de yaptığı açıklamada, “Eğer biz çekteki hapis cezasını kaldırmasaydık hapse gireceklerin sayısı 220 bindi” dedi.
Peki bu durumda “dürüst müteşebbis mağdur olmuyor mu?”. İşyeri kurup tırnaklarıyla kazıyarak büyüyen ve holding olup mahiyetinde yüzlerce kişiye istihdam sağladıktan sonra ürün sattığı kişi ya da firmaların karşılıksız çekleri ile yıkılan müteşebbislere yazık değilmi?
“Hapis cezası kalkmasaydı 220 kişi hapse girerdi” denilince yasaların temel ruhuna “caydırıcılık” unsuruyla ters düşülmüyor mu?
Ticaretin argümanlarından biri olan çekle ticaret yapma konusunda piyasaların güven bunalımı bundan sonra nasıl aşılacak? Çek yasası bu haliyle borçluyu korurken alacaklıyı mağdur ediyor. Peki Anayasa her vatandaşa eşit olmayı hükmetmiyor mu. Yani yasanın borçluyu da alacaklıyı da eşit mesafede koruması gerekmezmi?
Piyasalarda çarkı döndüren çekin bu işlevi bundan sonra hangi güvenle, nasıl çalıştırılacak merak ediyoruz.
Piyasalardaki bu gerilimin ardından İstanbul esnafının yaşadığı bir mutlu gelişmeyi aktarmak istiyorum.
İSTESOB olarak 2010 yılında başlattığımız “Yılın Esnaf Sanatçısı” seçimini bu yıl da esnaf arasında yapılan bir anketle gerçekleştirdik. 80’ler dizisinde pastacı rolündeki Berat Yenilmez ile plakçı rolündeki Serhat Kılıç Yılın Esnaf Sanatçısı beratına layık görüldüler. Sanatçılara beratları dizi setinde İSTESOB Başkanı Faik Yılmaz ve yönetim kurulu üyeleri tarafından verildi. Dizi setindeki ödül töreni gerçekten bir şölene dönüştü. Sanatçılar hayli mutlu oldular ve onların şu sözleri çok anlamlıydı; “Esnaf rolü oynuyorduk ama sorumluluğumuzun bu kadar büyük olduğunu bilmiyorduk.”
Başarılı sanatçılara sorumluluğu hatırlatmış olduk ama asıl biz İSTESOB olarak sosyal sorumluluğumuzu yerine getirmiş olduk. Böylece 2010’da Papatyam Ddizisinde Metin Akpınar’a, 2011’de Halil İbrahim Sofrası dizisinde Kadir Çöpdemir ve Hasan Kaçan’a, 2012’de de Seksenler dizisindeki Berat Yenilmez ile Serhat Kılıç’a esnafın gönlünde taht kurdukları için ödüllerini takdim etmiş olduk.
Değerli okuyucular, Kurban Bayramı ile birlikte geride bıraktığımız ay, yine önemli gündem maddeleri ile dolu dolu geçti.Ancak esnaf sanatkar için 2013 yılı gerek gıda işyerleri için gerekse pazarcılar için yeni uygulamalar ve kaygılarla geliyor.
Gıda işyerlerine yönelik 5996 sayılı yeni yasanın zorunlu hale getirdiği hijyen eğitimleri tüm hızıyla sürüyor. Pastacılar, lokantacılar, çorbacılar, büfeciler, kasaplar odaları birlik merkezimizde ayrı ayrı hijyen eğitimi düzenlediler. Yasaya göre uygulamanın yılbaşında başlamasıyla gıda işyerlerine yoğun cezalar kesilebilecek. Bunun içinde mevzuattan haberdar olmayan esnafa uyarı görevimizi yerine getirmek amacıyla yasayı ve gereklerini sayfalarımıza taşıdık.
Semt pazarlarında yeni yılda başlayacak uygulamaya yönelik bakanlığın yeni yönetmeliği de pazarcıları tedirgin ediyor. Bu konudaki mevzuatı da sayfalarımızda bulacaksınız.
Yine megakent İstanbul’da taşımacılığın çilekeş kamyoncuları ile ilgili değişen ağır çalışma şartlarını elinizdeki sayıda okuyabilirsiniz.
Ucuz ve kalitesiz Çin mallarına yenik düşen saatçıların ve de avizecilerin dramatik durumları bu sayıda bulabileceğiniz konular olacak. Sağlıcakla kalın.
