KAPASİTE RAPORU
Tacir ve sanayicilere üyesi oldukları odalardan verilen kapasite raporunun, esnaf ve sanatkarlar için de üyesi oldukları esnaf ve sanatkarlar odasından verildiği bilinmektedir. Bu bağlamda 5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu’na göre yeniden bir yönetmelik hazırlanmış, 12.09.2008 Tarih ve 26985 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmelikte Kapasite raporu, “imalat, ticaret, inşaat ve hizmet alanlarında faaliyet gösteren esnaf ve sanatkarlara ait bilgilerle, makine ve tesisat, yıllık üretim kapasitesi, kapasite hesabı, yıllık tüketim kapasitesi gibi bilgileri gösteren ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu’nun onayından itibaren 3 yıl geçerliliği olan belge” olarak tanımlanmıştır.
Kapasite raporu esnaf ve sanatkarın üyesi olduğu esnaf ve sanatkarlar odası tarafından düzenlenir. Bir esnaf ve sanatkarın kapasite raporu alabilmesi için, esnaf ve sanatkarlar siciline de kayıtlı olması şarttır. Bu iş için ilgili odada Kapasite Tespit ve İnceleme Kurulu kurulacaktır. Kurul, üretim konusu ile ilgili mühendis, oda genel sekreteri, oda başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyesinden oluşur. Rapor, bu kurul üyelerince onaylandıktan sonra odanın resmi mührü ile mühürlenip en geç 7 gün içerisinde bağlı bulunulan birliğe gönderilir. Birlik’te rapor kontrol edilir, birlik başkanı ve genel sekreterin imzasıyla ve tabiatıyla birliğin resmi mührü basılarak onaylanır.
Birlik, tarafından raporun usulüne uygun olarak düzenlenmediği kanaatine varılırsa 15 gün içinde odaya iade edilerek, düzeltilmesi istenir.
Birlik tarafından onaylanan rapor Konfederasyon’a gönderilir. Konfederasyon’da kapasite raporlarını incelemekle görevli birim müdürlüğü gerekli incelemeyi yapar, uygun bulunan kapasite raporu ilgili birim müdürü ile genel sekreter veya yardımcısı tarafından onaylanır. Konfederasyonca uygun bulunmayan rapor ise düzeltilmesi isteği ile birliğe iade edilir. Kapasite raporu dört nüsha olarak düzenlenir, birisi Konfederasyon’da kalır, kalan üç nüshadan biri birliğe, biri odaya, biri de ilgilisine verilir. İletişim tekniğindeki gelişim dikkate alınarak, kapasite raporunun elektronik ortamda da düzenlenebileceği imkanı sağlanmıştır. Bunun için Konfederasyon’a başvuruda bulunularak, kullanıcı adı ve şifre talep edilecek ve alınacak şifre ile Konfederasyon’un internet sayfasındaki kapasite raporu programına girilip, işlemler gerçekleştirilecektir.
Kapasite raporu tanzim ve tasdiki ile ilgili çalışmalarda bulunacak mühendis, sözleşme ile istihdam edilebileceği gibi, hizmet alma yöntemiyle de görevlendirilebilinir.
Kapasite tasdik ücreti 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun 61’inci maddesi doğrultusunda sermaye kıymetler toplamı üzerinden nispi olarak belirlenir ve oda, birlik, Konfederasyonca ayrı ayrı tahsil edilir. Ancak bu ücret odanın dahil olduğu grubun yıllık aidat miktarının yarısını aşamaz.
Kapasite raporu Konfederasyon’a posta veya elden gönderilir. Posta ile gönderilirse tasdik ücretine ait banka dekontu da gönderilmelidir. Elden takipte ücret Konfederasyon Muhasebe Müdürlüğü’ne ödenir. Üçüncü bir yol olan elektronik işlemde ise tasdik ücretine dair banka dekontu faks veya posta ile gönderilir. Eğer kapasite raporu elden Konfederasyon’a götürülürse, bu şahsın yetkili olduğunu bildiren birlik yazısının ibrazı gerekir. Yetki belgesi olmayan kişiye kapasite raporu teslim edilmez. Bu durumda rapor posta ile birliğe gönderilir.
Kapasite raporunun Yönetmelikteki örneğe uygun olarak düzenlenmesi gerekir. Onun için de aynı Yönetmeliğin üçüncü bölümünde izah edilen “Kapasite raporlarında yer alan terimler” açıklanan biçimde, dikkatle ve doğru olarak cevaplandırılmalıdır.
Kapasite raporu yukarıda belirttiğimiz üzere 3 yıl için geçerlidir. Bu süre dolunca yenilenmesi gerekir. Ayrıca işyerinin Yönetmeliğin 12’nci maddesinin birinci fıkrasının (n), (o), (ö) ve (p) bentlerinde belirtilen kapasite verilerinde değişiklik olması halinde sürenin dolup dolmadığına bakılmaksızın yenilenmelidir.
Kapasite raporunun iptaline ve değişiklik işlemine gelince; Bu husus Yönetmelikte şöyle düzenlenmiştir:
“Kapasite raporunun iptali
MADDE 14-(1) Aşağıdaki hallerde kapasite raporu iptal edilir;
- a) Meslek sahibinin ölümü veya esnaf ve sanatkarlık vasfını kaybetmesi,
- b) İşyerinin feshi veya iş sahibinin iflası ya da işyerinin bir başkasına devri,
- c) Meslek sahibinin üretimi bırakması veya işyerinin devamlı kapalı olduğunun bağlı oda tarafından tespit edilmesi,
ç) Herhangi bir yasal nedenle bağlı olduğu oda kaydının silinmesi,
- d) Meslek sahibinin faaliyet konusunu değiştirmesi, işyerinin başka bir ile nakledilmesi veya başka bir odaya kaydolunmak suretiyle yeni bir kapasite raporu tanzim ettirilmesi,
- e) Makine ve tesisatın ekonomik ömrünü doldurması ve işlevini yerine getiremeyecek durumda olduğunun 5’inci maddede belirtilen Kapasite Tespit ve İnceleme Kurulunca tespit edilmesi.
Kapasite raporunda değişiklik işlemi
MADDE 15-(1) Kapasite raporunun yenilenmesi veya iptal edilmesini gerektiren hususların dışında, kapasite raporunda yazılı bilgilerden herhangi birinin değişikliğe uğraması halinde, kapasite raporu düzenlenen kişi, raporu düzenleyen odaya yazılı bildirimde bulunur. Oda tarafından söz konusu değişiklikler birlik ve Konfederasyon’a yazı ile bildirilir.”
