AHİLİK HAFTASI KUTLAMALARI YÖNETMELİĞİ
Uzman olmamakla beraber, zaman zaman galiba biraz da haddimi aşarak yazılarımda ahilik ve ahi birlikleri hakkındaki bilgi kırpırtılarımı okuyucularımla paylaşıyor ve bundan büyük haz duyuyorum. Çünkü, ahilik uzun yıllardan beri üyelik, yöneticilik ve hukuk danışmanlığını yaptığım sivil toplum kuruluşlarındaki hizmetlerimde hep olağanüstü bir kaynak ve kurum olarak yanımda olmuştur. Özellikle son 30-40 yıllık dönemde çok sayıda bilim adamı ve sivil toplum kuruluşumuz da bu konuyu çeşitli yönleriyle ele almış, kıymetli eserler yayınlamışlardır. Şunu samimiyetle belirtmeliyim ki Ahilik kutlamalarının bugünkü düzeye ulaşmasında yalnızca demeyeceğim ama ağırlıklı olarak İstanbul Esnaf ve sanatkarlar Odaları Birliği (İSTESOB) ve bağlı odalarının fevkalade katkısı olmuştur.
Sayın Suat Yalkın İSTESOB Başkanı olduğunda ilk yaptığı şeylerden birisi, Ahilik Danışmanlığını kurmak olmuştur. 1984 yılında kurulan bu danışmanlığa tecrübeli ve bu konuda derin bilgi sahibi olan Sayın Sadık Göksu’yu atadı.
Aynı yıldan itibaren Kırşehir’deki törenlere yüzlerce İstanbul esnaf ve sanatkarıyla katılındı. Bilindiği üzere Ahiliğin manevi lideri Ahi Evren bu şehirde yaşamıştır ve türbesi de oradadır. Ayrıca anma ve kutlama etkinliklerinin yasal bir zemine oturtulması için ciddi manada gayret gösterilmiş, nihayet 1988 yılında Ahilik Kültürü Kutlama Yönetmeliği yürürlüğe girmiştir. O tarihten bu yana her yılın Ekim ayında bu etkinlikler başta Kırşehir olmak üzere çeşitli illerde görkemli bir şekilde sürdürülmektedir. Şimdi ise aynı konuda yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. Bu yönetmelik 13.08.2008 tarih ve 26966 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Ahilik Haftası Kutlamaları Yönetmenliği’dir. Hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı’nın yürüteceği Yönetmelik, eski yönetmelikle çoğu bakımdan benzerlikler göstermekle beraber bazı önemli değişiklikleri de içermektedir.
Yönetmeliğin amacı; Ahilik kültürünün tanıtılması, esnaf ve sanatkarlar ile bunların örgütlerinde yaşatılması ve gelecek kuşaklara aktarılması ile çalışma ve faaliyetlerin değerlendirilmesi için yapılan Ahilik Haftası kutlamalarının usul ve esaslarını belirlemektir.
Ahilik Haftası kutlamaları her yıl Ekim ayının ikinci Pazartesi günü başlayacak ve yedi gün sürecektir. Bu zaman ve süre gerekli görülen hallerde Ahilik Kutlamaları Merkez Yürütme Kurulu’nun teklifi ve Bakanın onayı ile değiştirilebilecektir.
Kutlamaların tüm illerde yapılması ve geniş katılım sağlanması düşünülmüştür.
Kırşehir ili kutlamaların merkezi olarak kabul edilmiştir. Resmi kutlama programı esnaf ve sanatkarlar odaları birlikleri temsilcilerinin de katılımlarıyla bu ilde uygulanacaktır. Kırşehir ili dışındaki illerde, valilik, yerel yönetimler, üniversiteler, esnaf ve sanatkar odaları birliği ve bağlı odalar, ticaret odası, sanayi odası veya ticaret ve sanayi odası ile esnaf ve sanatkarlar kredi kefalet kooperatifleri ve ahilik konusunda inceleme araştırma ve çalışmalar yapmak üzere kurulan dernek ve vakıflar tarafından düzenlenecektir. Kutlama tarihi bayram, kurtuluş günü, festival, şenlik ve benzeri etkinliklere rastlarsa, ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılarak birlikte kutlama faaliyetleri gerçekleştirilebilecektir.
Kutlama etkinlikleri kapsamında:
- a) Fuar, kermes, sergi, ikram ve benzeri faaliyetler,
- b) Konferans, seminer, sempozyum ve panel gibi bilimsel toplantılar,
- c) Resim, şiir, kompozisyon ve benzeri yarışmalar,
ç) Film, video gösterileri, tiyatro oyunları ve müzik dinletileri,
düzenlenir.
Kırşehir’de yapılacak kutlamaların giderleri, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu ile TESK bünyesinde kurulan Mesleki Eğitim Fonu’ndan karşılanacaktır. İllerde yapılacak kutlamaların giderleri, kutlamanın yapılacağı ildeki esnaf ve sanatkar meslek kuruluşları, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB) bağlı odalar, Türkiye Esnaf ve Sanatkar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Merkez Birliği’ne (TESKOMB) bağlı esnaf ve sanatkarlar kredi kefalet kooperatifleri ve il kutlama komitesinde yer alan kurum ve kuruluşlarca karşılanacaktır. Kutlama giderlerinin karşılanmasında yerel yönetimler ile kişi ve kurumlarca yapılacak ayni ve nakdi bağışlar ve sponsorluklardan yararlanılabilecektir.
Ahilik Haftası kutlamalarını yürütmek üzere iki kurul oluşturulmuştur. Bu kuralların oluşumu ve görevlerini yönetmelikten aynen sunuyoruz.
a- Ahilik Kutlamaları Merkez Yürütme Kurulu:
MADDE 8 – (1) Kutlamalar için; Bakanlıkta Ahilik Kutlamaları Merkez Yürütme Kurulu, illerde Ahilik İl Kutlama Komiteleri kurulur.
(2) Kurul; Bakan veya görevlendireceği yetkili temsilcinin Başkanlığında, Bakanlık Esnaf ve Sanatkarlar Genel Müdürü ile İçişleri Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğü, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanlığı, Kırşehir Valiliği, Ahi Evran Üniversitesi Ahilik Kültürünü Araştırma Merkezi, Ahi Kültürünü Araştırma ve Eğitim Vakfı, TOBB, TESK ve TESKOMB temsilcilerinden oluşur.
(3) Kurula; Başkanın uygun görmesi halinde, kurulda yer almayan kurum ve kuruluşların temsilcileri de katılabilir.
(4) Kurulun sekretaryasını Bakanlık Esnaf ve Sanatkarlar Genel Müdürlüğü yürütür.
Kurulun görevleri
MADDE 9-(1) Kurul; Aralık, Mart ve Haziran aylarında olmak üzere, yılda üç defa Bakanlığın belirleyeceği yerde toplanır. Kurul gerektiğinde başkanın çağrısı üzerine de toplanabilir.
(2) Kurul aşağıda sayılan görevleri yerine getirir.
- a) Bir önceki yıl gerçekleştirilen kutlamaları değerlendirmek,
- b) Kırşehir’de yapılacak resmi kutlama faaliyetlerini Ahilik geleneğine ve günümüz şartlarına uygun bir şekilde belirlemek ve programını yapmak,
- c) Kırşehir dışındaki illerde yapılacak çerçeve kutlama programını hazırlamak, illere göndermek ve illerden gelen programların son şeklini onaylamak,
ç) Kırşehir’de en az 5 yılda bir Ahilik Şurası düzenlemek,
- d) Kutlamalar ile ilgili haber ve faaliyetleri basın ve yayın organları aracılığıyla kamuoyuna duyurulması için gereken çalışmaları yapmak,
- e) Kutlama faaliyetlerinin bütçesini yapmak ve onaylamak.
b- İl Kutlama Komitesi ve görevleri
MADDE 10-(1) Kırşehir’de ve diğer illerde yapılacak kutlamalar için mülki idare amirinin veya görevlendireceği yardımcısının başkanlığında; belediye başkanı, üniversite rektörü, il sanayi ve ticaret müdürü, İl Milli Eğitim Müdürü, İl Kültür ve Turizm Müdürü, esnaf ve sanatkarlar odaları birliği, ticaret ve sanayi odaları ile esnaf ve sanatkarlar kredi kefalet kooperatifleri tabi üye olmak üzere, mülki idare amirinin belirleyeceği ilgili kurum ve kuruluşların katılımı ile İl Kutlama Komitesi oluşturulur.
(2) Komitenin sekretaryasını il sanayi ve ticaret müdürlüğü yürütür.
(3) Mülki idare amirince uygun görülen bir tarihte toplanan komite aşağıdaki görevleri yerine getirir.
- a) Kurulda alınan kararlar doğrultusunda kutlama faaliyetlerine ilişkin program taslaklarını hazırlayarak Kurula göndermek,
- b) Yapılacak törenlerde görev alacak kurum ve kuruluşlar ile ilgili kişileri belirlemek,
- c) Kutlama faaliyetlerine ilişkin sonuç raporunu kutlamalardan sonra Kurula göndermek.
(4) İl Kutlama Komitesi, yapılacak kutlama programlarından Kurula karşı sorumludur.
(5) Kırşehir ilinde yapılacak kutlama programı il kutlama komitesinin görüşü alınarak Kurul tarafından hazırlanır.
